Sejm uchwalił Ustawę z dnia 22 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (dalej również jako: Ustawa), która wprowadza szereg zmian dotyczących funkcjonowania podmiotów prywatnych i publicznych w trakcie trwania pandemii, a w tym zawiesza stosowanie przepisów o zamówieniach publicznych na obszarach, na których ogłoszono stan zagrożenia epidemiologicznego.
- Dotychczasowe regulacje dotyczące stosowania zamówień publicznych w trakcie zagrożenia epidemiologicznego
Pierwsze ograniczenia stosowania prawa zamówień publicznych w związku z przeciwdziałaniem skutkom panującej pandemii zostały wprowadzone Ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2020 poz. 374). Zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy do zamówień, których przedmiotem były towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19, nie stosowało się przepisów Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843). Przepisów tych można było nie stosować jedynie w sytuacjach, w których zachodziło prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymagała tego ochrona zdrowia publicznego.
Zgodnie z przepisami wyżej przytoczonej ustawy art. 6 ust. 1 utracił jednak moc po upływie 180 dni od dnia jej wejścia w życie, tj. w dniu 5 września 2020 r. Oznaczało to, że od tego dnia należało ponownie zacząć stosować przepisy Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
- Nowelizacja przepisów dotyczących stosowania zamówień publicznych
W związku z rosnącą liczbą zakażeń wirusem COVID-19 prawodawca zdecydował się na ponowne wprowadzenie przepisów zawieszających stosowanie prawa zamówień publicznych. W dniu 22 października 2020 r. Sejm większością głosów uchwalił Ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19, która ma wprowadzić nowe uregulowania w tym zakresie.
Ustawa ta nadaje nowe brzmienie art. 46c Ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2020 r. poz. 1845) zgodnie z którym do zamówień na usługi, dostawy lub roboty budowlane udzielanych w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, nie będzie stosowało się przepisów o zamówieniach publicznych.
Nowe przepisy mają wejść w życie dniem następującym po dniu ogłoszenia Ustawy, która jest jednak w dalszym ciągu procedowana.
- Ograniczenie stosowania innych przepisów
Ułatwienia zostały przewidziane również dla podmiotów świadczących usługi z zakresu opieki zdrowotnej, które są finansowane ze środków publicznych. W przypadku przeprowadzenia inwestycji polegającej na utworzeniu na obszarze województwa nowego podmiotu leczniczego, nowych jednostek lub komórek organizacyjnych zakładu leczniczego podmiotu leczniczego lub innej inwestycji dotyczącej wykonywania działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, nie będzie potrzeby ubiegania o wydanie przez wojewodę lub ministra właściwego do spraw zdrowia opinii o celowości inwestycji, która to w obecnym stanie prawnym była wymagana.
Podmioty wykonujące działalność leczniczą, które realizują zadania objęte obowiązkiem lub poleceniem wydanym w związku z przeciwdziałaniem epidemii, będą mogły ponadto ubiegać się o zgodę wojewody na odstąpienie od stosowania przepisów:
- Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333),
- Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r. poz. 293, 471, 782,1086 i 1378) oraz aktów planistycznych, o których mowa w tej ustawie,
- Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 282, 782 i 1378),
- przepisów wydanych na podstawie art. 22 ust. 3, 4 i 4a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej – w przypadku konieczności poszerzenia bazy do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Odstąpienie od stosowania powyższych przepisów może nastąpić jednak jedynie w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania.
Liberalizacji ulegną również niektóre przepisy dotyczące trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa.